Gebroken heup vaak begin van het einde

Op oudere leeftijd een heup breken is over het algemeen geen goed voorteken, zo blijkt uit een Belgisch prospectief cohortonderzoek onder ruim 730.000 ouderen. Van de ouderen (≥ 50 jaar) die jaarlijks hun heup breken − dat zijn er in Nederland circa 15.000 − sterft 15 tot 20% binnen een jaar aan de gevolgen van de breuk. Maar ook degenen die na de heupbreuk het ziekenhuis verlaten, moeten over het algemeen de levensverwachting naar beneden bijstellen. Zelfs 10 jaar na een heupbreuk ligt de levensverwachting nog aanzienlijk lager dan bij leeftijdsgenoten die niets braken, schrijven geriater Steven Boonen van het Universiteitsziekenhuis Leuven en collega’s in Annals of Internal Medicine (2010;152:380-90).

Tot nu toe werd aangenomen dat een heupbreuk gepaard ging met een kwetsbare periode van 3 tot 6 maanden. In die periode overlijdt ongeveer 1 op de 5 patiënten aan de complicaties van de hersteloperatie of door complicaties als trombose, longembolie, hartfalen of infecties. Dit wordt in het Belgische onderzoek bevestigd. In de eerste 3 maanden na een heupbreuk hebben vrouwen zesmaal meer risico te overlijden dan zou worden verwacht op basis van hun leeftijd. Bij mannen blijkt in die zelfde periode de sterftekans toegenomen met een factor 8.

Zijn de kritische 3 maanden eenmaal overleefd dan daalt het stervensrisco snel, maar het blijft verhoogd ten opzichte van sekse- en leeftijdsgenoten zonder heupbreuk. Zo neemt het risico van een vrouw die op 80-jarige leeftijd een heup breekt met 8, 11, 18 of 22% toe, om 1, 2, 5 of 10 jaar na de heupbreuk te overlijden. Voor mannen neemt het risico toe met 18, 22, 26 en 20%. Dus ook op de langere termijn, zelfs 10 jaar na de heupbreuk, is er drie tot viermaal meer kans op overlijden.

Het is dus niet zo dat na 6 tot 12 maanden de prognose van heupfractuurpatiënten normaliseert, schrijven de auteurs. Heupbreuken blijven, ook na geslaagde heelkunde en intensieve revalidatie, een levensbedreigende verwikkeling − zelfs op langere termijn.