Literatuurstudie naar rationale achter dosering van kortwerkend diureticum

Is furosemide eenmaal daags wel zinvol?

Klinische praktijk
Marjolein M.C.O. van IJzendoorn
E. Christiaan Boerma
Gerjan J. Navis
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1083
Abstract

Samenvatting

  • Furosemide is een veelgebruikt diureticum, met een korte werkingsduur en een steile dosis-responscurve.
  • Voor verschillende indicaties wordt furosemide 1 dd aanbevolen, maar gezien de korte werkingsduur is het de vraag of een eenmaaldaagse dosering zinvol is.
  • Verschillende fysiologische en pathofysiologische principes zijn van invloed op de werking en de werkingsduur van furosemide.
  • Studies bij gezonde proefpersonen en bij verschillende patiëntencategorieën laten zien dat een eenmaaldaagse dosering inderdaad effectief is, maar dat tweemaal nog effectiever is.
  • Het advies is om een behandeling met furosemide te combineren met een natriumbeperkt dieet, omdat dit het effect van de diuretische behandeling vergroot.
Auteursinformatie

Medisch Centrum Leeuwarden, afd. Intensive Care, Leeuwarden.

Drs. M.M.C.O. van IJzendoorn, anios intensive care (tevens: arts-onderzoeker, UMCG, afd. Nefrologie, Groningen); dr. E.C. Boerma, intensivist.

UMCG, afd. Nefrologie, Groningen.

Prof.dr. G.J. Navis, internist-nefroloog.

Contact drs. M.M.C.O. van IJzendoorn (vanijzendoorn@kpnmail.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Marjolein M.C.O. van IJzendoorn ICMJE-formulier
E. Christiaan Boerma ICMJE-formulier
Gerjan J. Navis ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Het artikel stelt, dat er (volgens figuur 2) een drempelwaarde is voor de werking van furosemide. Echter, die grafiek lijkt sterk op de logaritmische grafiek in Thomas A Marciniak's  "What are the pharmacodynamics of loop diuretics?" [1].

Als de meetwaarden lineair uitgezet worden, volgt er een lineair verband tussen diuretic dosis en natrium+ uitscheiding.

Ik kan van de bronnen 7 en 8 van de literatuurstudie helaas alleen de samenvattingen lezen, dus het zou kunnen, dat ik iets mis, maar ik neig naar de conclusie, dat de drempelwaarde niet uit figuur 2 af te lezen valt.

Voor de zekerheid heb ik ook met Google Scholar naar referenties naar [1] gezocht: zie [2].

Alleen de laatste [3], vertaald uit het Noors: "Loop diuretics - myths, prejudices and controversies", refereert aan dit probleem. Volgens Google Translate staat er:

   "In een kritiek op het artikel beweert een auteur dat het overzichtsartikel geen rekening had gehouden met originele gegevens, maar de claim baseerde op overzichtsartikelen (5). De auteur voerde een heranalyse uit van gegevens uit de primaire literatuur en vond een lineaire dosis-respons voor furosemide en bumetanide. Er is echter een duidelijk plafond ("plafond") - effect voor lisdiuretica (5)."

In de grafiek staan geen gegevens onder de 0.5 mg Bumetanide ( vergelijkbaar met 20 mg furosemide ), dus het is niet uitgesloten, dat er een lagere drempelwaarde bestaat.

Hans Bausewein

Literatuur

Diuretic Therapy[1] noemt de drempelwaarde en wordt geciteerd door 528 papers (volgens NEJM) in de afgelopen 25 jaar.

The New England Journal of Medicine, pagina 388, 'Pharmacodynamics':

"Several pharmacodynamic features of diuretics are clinically important. There is a threshold quantity of drug that must be achieved at the site of action in order to elicit a response."

Literatuur

Diuretic Therapy, D. Craig Brater, M.D., August 6, 1998

N Engl J Med 1998; 339:387-395
DOI: 10.1056/NEJM199808063390607