Fractuurpreventie bij androgeendeprivatie-therapie

Patients with metastatic prostate cancer are living longer than they used to, thanks to a wider range of therapeutic options. This means that an increasing number of men will receive long-term treatment with anti-hormonal therapy – androgen-deprivation therapy (ADT) – and the risk of side effects from this therapy is increasing. A relevant decrease in bone density is increasingly seen in patients receiving ADT, which means that a disproportionate increase in risk of fractures is seen in aging patients. Urologists are confronted with these patients in clinical practice. The question is how urologist-care for these patients is organised in the Netherlands. A survey among urologists in the Netherlands revealed that there is great diversity in how they think and act, and that there is a need for national guidelines and additional training on this subject.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Patiënten met gemetastaseerde prostaatkanker leven gemiddeld langer dan voorheen dankzij de uitbreiding van de therapeutische mogelijkheden. Hierdoor zullen steeds meer mannen langdurig met antihormonale therapie – androgeendeprivatie-therapie (ADT) – behandeld worden. Als bijwerking van deze therapie treedt op den duur een relevante afname van de botdichtheid op. Hierdoor neemt bij de ouder wordende patiënt het risico op fracturen onevenredig toe. In dit artikel gaan we in op de vraag hoe de zorg voor deze patiënten onder urologen in Nederland is georganiseerd.

In Nederland waren er in 2018 ongeveer 12.500 nieuwe patiënten met prostaatkanker. Het TNM-stadium, de Gleason-score, de klinische conditie en de wensen van de patiënt bepalen wat de optimale behandeling is. Voor patiënten met gemetastaseerde prostaatkanker is ADT in de vorm van dubbelzijdige orchidectomie of chemische castratie het fundament van een veelal jarenlange behandeling. ADT kan gecombineerd worden met bijvoorbeeld docetaxel of abirateron waardoor de kans op overleving verder toeneemt.1 Als er bij een patiënt progressie van ziekte is ondanks ADT dan spreekt men van castratie-resistente prostaatkanker. Bij die patiënten is een combinatie van ADT met aanvullende medicatie de aangewezen behandeling. Door alle verbeterde vervolgbehandelingen voor patiënten met gemetastaseerde prostaatkanker neemt de overleving toe en ook de blootstelling aan castratie. Hoe langer patiënten hieraan worden blootgesteld, des te groter het risico op osteoporose en fracturen.2,3 Ondanks het bekende negatieve effect van castratie op de botkwaliteit is er nog…