Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Exosomen en kanker

Klinische praktijk
Jeroen de Vrij
S.L.N. (Niek) Maas
Joost P. Hegmans
Martine L. Lamfers
Clemens M.F. Dirven
Marike L.D. Broekman
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3677
Abstract
Abstract
Sluiten
Exosomes and cancer

Conflict of interest: none declared. Financial support: The institution where J. Hegmans is employed received financial support from the Stichting Asbestkanker [Asbestos-Related Cancer Foundation]; the institution where M. Broekman is employed received a Hersenstichting [a foundation concerned with diseases of the brain] Fellowship and financial support from the Schumacher Kramer Stichting [Foundation].

  • Exosomes are a subtype of vesicles released by cells of both healthy and neoplastic origin.

  • Preclinical studies suggest a role for tumour-derived exosomes in tumour progression, mainly through the transfer of RNA and proteins from tumour cells to other cells.

  • The transfer of RNA and proteins by tumour-derived exosomes seems to mediate stimulation of angiogenesis and suppression of immune cells; in contrast, exosomes from healthy cells of the immune system appear to have anti-tumour characteristics.

  • Characterisation of the RNA or protein profile of tumour-derived exosomes could have diagnostic or prognostic value, for example, in brain tumours.

  • Anti-tumour therapies could be based on exosomes, for example, by blocking the formation of tumour-derived exosomes or having exosomes release therapeutic agents at specific sites.

  • The most advanced application of this is the use of exosomes from dendritic cells in tumour vaccination; the safety of this has been demonstrated in phase I studies.

Samenvatting

  • Exosomen zijn blaasjes van 50-100 nm die worden uitgescheiden door gezonde lichaamscellen, maar ook door neoplastische cellen.

  • Preklinische studies hebben laten zien dat exosomen afkomstig van tumorcellen een rol spelen bij tumorprogressie, voornamelijk door het overbrengen van RNA en eiwitten naar andere cellen.

  • Door deze overdracht van RNA en eiwitten lijken tumorexosomen de angiogenese te stimuleren en immuuncellen te onderdrukken; exosomen van gezonde immuuncellen daarentegen lijken juist antitumoreigenschappen te bezitten.

  • Het karakteriseren van de RNA- of eiwitinhoud van tumorexosomen zou diagnostische of prognostische waarde kunnen hebben, onder andere bij hersentumoren.

  • Op exosomen zouden antikankertherapieën gebaseerd kunnen worden, bijvoorbeeld door de vorming van tumorexosomen te blokkeren of door exosomen op specifieke plaatsen therapeutica te laten afgeven.

  • De meest vergevorderde toepassing is het gebruik van exosomen van dendritische cellen bij tumorvaccinatie; de veiligheid hiervan is aangetoond in fase I-studies.

Artikelinformatie
In print verschenen in
week 1 2012

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3677
Vakgebied
Kanker
Auteursinformatie

Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam.

Afd. Neurochirurgie: J. de Vrij, MSc, wetenschappelijk onderzoeker (tevens: Universitair Medisch Centrum Utrecht, afd. Neurochirurgie, en Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen, Utrecht); dr. M.L. Lamfers, wetenschappelijk onderzoeker; prof.dr. C.M.F. Dirven, neurochirurg.

Afd. Longziekten: dr. J.P. Hegmans, wetenschappelijk onderzoeker.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, afd. Neurochirurgie, Utrecht.

Contact dr. M.L.D. Broekman (m.l.d.broekman-4@umcutrecht.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: het instituut waar J. Hegmans werkzaam is ontving financiële ondersteuning van de Stichting Asbestkanker; het instituut waar M. Broekman werkzaam is ontving een Hersenstichting Fellowship en financiële ondersteuning van de Schumacher Kramer Stichting.
Aanvaard op 19 oktober 2011

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties