Ernstige psychische bijwerkingen bij kinderen door gebruik van hoge doseringen deptropine

B.H.Ch. Stricker
A.M.A. Prins
P.P.M. Schilte
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 1992;136:1362-5
Abstract

Samenvatting

Het Bureau Bijwerkingen Geneesmiddelen ontving sedert 1986 meldingen over 16 kinderen in de leeftijd van 1-10 jaar bij wie zich ernstige psychische bijwerkingen voordeden tijdens gebruik van deptropine (Brontine, deptropine FNA). Binnen 1-3 dagen na het begin van de behandeling met een dagelijkse dosis variërend van 0,6 tot 3 mg, ontstonden hallucinaties bij 7 kinderen, agressief gedrag en (of) agitatie bij 6 kinderen, coördinatiestoornissen bij 2 kinderen en angst bij één kind. Bij geen van de kinderen konden andere mogelijke oorzaken worden gevonden. Bij 1 patiënt bestonden de klachten gedurende de 15 maanden dat hij deptropine gebruikte. Alle patiënten herstelden snel na staken van het gebruik van deptropine. Omdat het waarschijnlijk om een dosisafhankelijk effect gaat en de meeste hier genoemde patiënten ongeveer 0,06 mgkg lichaamsgewichtdag kregen voorgeschreven, moet worden geadviseerd om zo min mogelijk de door de fabrikant aanbevolen dosering van 0,03 mgkg lichaamsgewichtdag te boven te gaan.

Auteursinformatie

Bureau Bijwerkingen Geneesmiddelen, Postbus 5406, 2280 HK Rijswijk.

Dr.B.H.Ch.Stricker, inspecteur van de volksgezondheid.

Medisch Centrum, Alkmaar.

Afd. Klinische Farmacie: drs.A.M.A.Prins, ziekenhuisapotheker.

Afd. Kindergeneeskunde: P.P.M.Schilte, kinderarts.

Contact dr.B.H.Ch.Stricker

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

J.
van der Laag

Utrecht, juli 1992,

Met belangstelling hebben wij kennis genomen van het artikel van Stricker et al. Terecht wijzen de auteurs op de mogelijke psychische bijwerkingen van deptropine, waar 2 onder ons ook een bijwerking in de zin van verwardheid en agressief gedrag als gevolg van het gebruik van deptropine hebben waargenomen. Ook deze 2 kinderen waren ouder dan 1 jaar. Uit de tabel in het artikel van Stricker et al. blijkt dat alle 16 kinderen met bijwerkingen ouder waren dan 1 jaar. Bij kinderen jonger dan 1 jaar worden bijwerkingen kennelijk niet gezien, althans niet geregistreerd. Ook wij hebben bij jonge kinderen nog nooit bijwerkingen van deptropine gezien.

In de consensus astma bij kinderen wordt voor zuigelingen met licht astma een anticholinergicum langs orale weg geadviseerd,1 bedoeld is hiermee deptropine. Als doseringsadvies voor zuigelingen houden wij aan 0,06 mg/kg/dag, zoals ook eerder geadviseerd door Van Essen-Zandvliet et al. in dit tijdschrift met de essentiële verbetering daarop.23

Het advies van de werkgroep van de sectie Kinderpulmonologie van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde betreffende de consensus astma bij kinderen is dan ook om bij zuigelingen met astma deptropine toe te passen in een dosering van 0,06 mg/kg/dag; boven de leeftijd van 1-1½ jaar dient deze niet hoger te zijn dan 0,03 mg/kg/dag gezien de grote kans op bijwerkingen.

J. van der Laag
W.M.C. van Aalderen
E.J. Duiverman
E.E.M. van Essen-Zandvliet
A.F. Nagelkerke
J.C. van Nierop
Literatuur
  1. Laag J van der, Aalderen WMC van, Duiverman EJ, Essen-Zandvliet EEM van, Nagelkerke AF, Nierop JC van. Astma bij kinderen; consensus van kinderlongartsen over lange-termijnbehandeling. II. Behandeling. [LITREF JAARGANG="1991" PAGINA="2319-23"]Ned Tijdschr Geneeskd 1991; 135: 2319-23.[/LITREF]

  2. Essen-Zandvliet EEM van, Jongste JC de, Brackel HJL, Kerrebijn KF. Behandeling van astma op de kinderleeftijd. [LITREF JAARGANG="1987" PAGINA="1961-5"]Ned Tijdschr Geneeskd 1987; 131: 1961-5.[/LITREF]

  3. Verbeteringen. [LITREF JAARGANG="1987" PAGINA="2168"]Ned Tijdschr Geneeskd 1987; 131: 2168.[/LITREF]

B.H.Ch.
Stricker

Rijswijk, september 1992,

Wij danken collegae Van der Laag et al. voor hun reactie. Zij geven een goed overzicht van de gewenste dosering van deptropine in de verschillende leeftijdsgroepen. Wij vragen ons af of bijwerkingen van deptropine bij kinderen, jonger dan één jaar, inderdaad niet optreden of niet herkend worden.

B.H.Ch. Stricker
A.M.A. Prins
P.P.M. Schilte
A.
van der Kuy

Amstelveen, oktober 1992,

Het artikel van Stricker et al. betreffende de bijwerkingen van deptropine is onderwerp van discussie geweest binnen de Centrale Medische Pharmaceutische Commissie (CMPC) (1992;1362-5). Geconstateerd werd dat van de 16 beschreven kinderen met bijwerkingen er slechts 3 jonger waren dan 2 jaar. Het Farmacotherapeutisch Kompas geeft voor de hoge dosering (0,09 mg/kg) een bovengrens aan van 1,5 jaar.

Het CMPC-advies kan echter aanleiding geven tot verkeerd gebruik. Het gebruik als antihistaminicum is niet meer zinvol. Het voorschrijven dient beperkt te worden tot kinderen met astma die een parasympathicolyticum nodig hebben en nog niet in staat zijn te inhaleren. In het nieuwe Farmacotherapeutisch Kompas zal deptropine dan ook beschreven worden onder het hoofdstuk: ‘Middelen bij CARA: parasympathicolytica’. Het CMPC-advies zal ook in die zin aangepast worden.

A. van der Kuy
M. Dansz