Epidemiologie van 25 jaar wiegendood in Nederland; incidentie van wiegendood en prevalentie van risicofactoren in 1980-2004

To describe the prevalence of risk factors and the incidence of cot death (sudden infant death syndrome; SIDS) in the Netherlands during the last 25 years.

Design

Descriptive.

Method

The incidence of cot death/SIDS in infants aged 7-365 days in 1980-2004 was derived from Statistics Netherlands, the Dutch Central Bureau of Statistics. The prevalence of risk factors for cot death/SIDS in the general population was derived from national surveys of baby clinics (0-9 months; 1985-2004) and studies of cot death/SIDS victims (0-23 months; 1984-1991 and 1996/’04).

Results

The prevalence of the following risk factors for cot death/SIDS has decreased: primary prone sleeping position (from 60 to 8), the use of a duvet (from 85 to 18), maternal smoking (from 34 to 20), paternal smoking (from 48 to 32). The prevalence of routine bed-sharing with a parent increased from nearly 0 to 5. The registered incidence of cot death/SIDS per 100.000 live births decreased from 103 in 1986 to < 15 in 2003 and 2004. The incidence of cot deaths/SIDS that occurred during habitual bed-sharing with a parent, in a playpen, in child-care settings, or in a secondary prone sleeping position increased.

Conclusion

The incidence of cot death/SIDS and the prevalence of known risk factors for cot death/SIDS has decreased. New risk factors have emerged in recent years. Considering the evolving conditions of infant care, an ongoing study on the special features of child care and the factors involved in cases of cot death/SIDS is warranted. This knowledge is essential for periodic adaptation of the national prevention programme.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1273-8

Samenvatting

Doel

Nagaan in hoeverre in ons land de preventie van wiegendood samenging met de incidentie van wiegendood.

Opzet

Descriptief landelijk onderzoek.

Methode

De incidentie van wiegendood/‘sudden infant death syndrome’ bij kinderen in de leeftijd van 7-365 dagen in de jaren 1980-2004 werd ontleend aan de statistiek van doodsoorzaken van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De prevalenties van risicofactoren bij wiegendoodkinderen (0-23 maanden) en in de algemene bevolking bij zuigelingen (0-9 maanden) werden ontleend aan onderzoeken onder wiegendoodkinderen (1984-1991 en 1996/’04) en aan periodieke peilingen op consultatiebureaus voor zuigelingen (1985-2004).

Resultaten

De frequentie van de volgende risicofactoren voor wiegendood nam in de bevolking af: primaire buikligging van 60 naar 8; dekbedgebruik van 85 naar 18; maternaal roken van 34 naar 20; paternaal roken van 48 naar 32; er was een toename van gewoonlijk samen in één bed slapen met een of twee ouders (van circa nihil naar 5). De geregistreerde incidentie van wiegendood per 100.000 levendgeborenen nam af van 103 in 1986 naar < 15 in 2003 en 2004. Er was een toename van wiegendood in secundaire buikligging, in een box zonder toezicht, in een groot bed (met en zonder ouder) en in een kinderdagverblijf of oppasverblijf.

Conclusie

Er was een afname van de incidentie van wiegendood en van de prevalentie van de bekende risicofactoren. In de laatste jaren kwamen nieuwe risicofactoren naar voren. In een maatschappij met voor baby’s veranderende omstandigheden is voortdurende zorgvuldige studie van wiegendoodsterfte en van zuigelingenverzorging dringend geboden als basis van voortgaande, aangepaste preventie.

Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:1273-8