Een man met progressieve diplopie

Casus

Een 71-jarige man presenteerde zich met progressieve klachten van binoculair dubbelzien die sinds enkele jaren bestonden. Zijn voorgeschiedenis vermeldde een netvliesloslating in het rechter oog, waarvoor hij in 1990 extraoculaire chirurgie had ondergaan. Hierbij waren rond het oog een cerclagebandje en een zogenoemde ‘plombe’ (Miragel, Medical Instruments Research Associates, Waltham) aangebracht. Bij oogheelkundig onderzoek zagen wij onder het rechter oog een vast-elastische zwelling. Er was sprake van een hoogstand van het rechter oog met een bewegingsbeperking in abductie, adductie en depressie als gevolg van forse zwelling van de Miragel plombe (figuur a). Na operatieve verwijdering van de plombe verdwenen de binoculaire dubbelbeelden.

De Miragel-plombe bestaat uit een polymethyl-acrylaatverbinding met 15% water en werd in 1986 geïntroduceerd als alternatief voor siliconen plombes. Door hydrolytische degradatie kan het materiaal meer vloeistof gaan opnemen dan het oorspronkelijke polymeer, met progressieve zwelling als gevolg. Deze zwelling lijkt variabel en treedt mogelijk niet in alle gevallen op. Bij het optillen van het ooglid is meestal een subconjunctivale ‘glazige’ zwelling zichtbaar, soms met erosie van de conjunctiva (figuur b).

Bij patiënten die in de periode 1986-1998 zijn geopereerd voor een netvliesloslating bestaat de kans dat een Miragel-plombe als indentatiemateriaal is gebruikt. Gezien de kans op complicaties, zoals een recidief netvliesloslating en scleraperforatie, die tijdens of na verwijdering van indentatiemateriaal kunnen ontstaan, adviseert het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap om bij het ontbreken van klachten een expectatief beleid te voeren. Als symptomen optreden die gerelateerd zijn aan zwelling van de plombe, dan is verwijdering van de gehele plombe in een gespecialiseerd centrum meestal de enige oplossing.

Diagnose

Diplopie als gevolg van een gezwollen Miragel-plombe.