Samenvatting
Achtergrond
De oorzaak van een neuralgie is meestal onbekend, maar soms wordt de aandoening veroorzaakt door een onderliggend ziektebeeld.
Casus
Een 58-jarige man presenteerde zich op de Spoedeisende Hulp met sinds 6 weken een progressieve continu zeurende pijn bij zijn rechter oor, doortrekkend naar de onderkaak en rechterzijde van de hals met aanvalsgewijze verergering, die soms werd gevolgd door niet-rotatoire duizeligheid en een wegraking. Dit klinische beeld vonden wij vanwege de distributie van de pijn en de secundair optredende syncope verdacht voor een glossopharyngeusneuralgie. Het continue karakter van de pijn vonden wij echter atypisch en een reden voor aanvullend onderzoek. Dit toonde een gemetastaseerd parotiscarcinoom met compressie op de N. glossopharyngeus rechts. Na palliatieve radiotherapie verbeterde de pijn en traden geen wegrakingen meer op.
Conclusie
Wanneer er bij verdenking op een glossopharyngeusneuralgie sprake is van continue pijn of afwijkingen bij neurologisch onderzoek, moet gedacht worden aan een onderliggend ziektebeeld en dient aanvullend onderzoek hiernaar te worden ingezet.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Glossopharyngeusneuralgie
De illustratieve casus ‘Een man met glossopharyngeusneuralgie en syncope’ laat differentiaal diagnostische opties on-/onderbelicht.
Sinds 6 weken bestaande continue progressieve pijn bij het oor, doortrekkend naar onderkaakshelft en hals, roept als 1ste de gedachte op aan TMD – temporomandibulaire dysfunctie – een frequent beeld.
Een 2de gedachte is aan onderkaak gerelateerde tand- of kiespijn - chronische tandwortelabcessen - met soms slikproblemen.
Eenzijdig pre-auriculair transpireren doet denken aan Frey syndroom, passend bij glandula parotidea pathologie.
Met TIA voorgeschiedenis lijkt dit alleen al reden voor gericht verwijzen naar neuroloog, tandarts, MKA-chirurg, KNO-arts of Hoofd-Hals-chirurg, in plaats van indifferent naar een SEH.
Bij neurologisch (lichamelijk) onderzoek deed pre-auriculaire compressie pijn, maar werd alleen miosis geconstateerd zonder verdere pathologische bevindingen.
Het komt merkwaardig voor dat een grote inoperabele glandula parotidea tumor met uitgebreide halslymfklier metastasering bij lichamelijk onderzoek niet meer verschijnselen zou tonen.
KNO-onderzoek mocht toch ‘bij palpatie een harde massa superieur en anterieur van de processus alveolaris van de bovenkaak ...’ aan het licht brengen.
Deze casus demonstreert andere belangrijke leermomenten:
Maligne ruimte innemende processen in de glandula parotidea kunnen pijnbeelden veroorzaken gelijkend op TMD, kiespijn, trigeminus neuralgie, glossopharyngeus neuralgie, gepaard gaan met nervus facialis functiestoornissen, Horner syndroom
RIP’s in de glandula parotidea zijn frequenter voorkomend dan glossopharyngeus neuralgie sec
Bij (pulmonale) maligniteiten/metastasen kan zich Horner syndroom (miosis, ptosis, anhidrosis) ontwikkelen
Discipline-overstijgende diagnostiek/behandeling is essentieel
Regelmatige controle van - juist ook edentate - patiënten door de tandarts is van groot belang
Eerder lichamelijk onderzoek in combinatie met anamnese en voorgeschiedenis gevens, desnoods aangevuld met oriënterend beeldvormend onderzoek (orthopantomogram) had vermoedelijk betere kansen gegenereerd.
Dr. Philip. A. Van Damme, MKA-chirurg
Dr. Ed H.M. Hartman, Plastisch chirurg