‘Ecstasy-light’: niet zo onschuldig als het lijkt

Background

The use of 4-fluoroamphetamine (4-FA) has shown a marked increase, especially because users perceive its effects to be relatively mild. 4-FA is also known as ecstacy-light, but is probably not as light as its name suggests. From April 2017 its use has therefore been forbidden in the Netherlands.

Case description

In a short time, we saw three patients at our emergency department who had signs of a severe intoxication with 4-FA. A 21-year-old male developed a tonic-clonic seizure, bruxism, mydriasis, and rhabdomyolysis. A 19-year-old female was confused and was longing for death. A 22-year-old male needed to be admitted to intensive care to be intubated, sedated and cooled due to tachycardia, hypertension and hyperthermia.

Conclusion

Because of its relatively mild effects, 4-FA is gaining in popularity in the Netherlands. However, the use of this designer drug can lead to severe problems such as severe confusion, hyperthermia and tonic-clonic seizures.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

Achtergrond

Het gebruik van 4-fluoramfetamine (4-FA) neemt snel toe, met name doordat gebruikers de effecten als relatief licht ervaren. 4-FA staat ook bekend als ‘ecstasy-light’, maar is vermoedelijk niet zo ‘light’ als het lijkt. Inmiddels is het gebruik dan ook per april 2017 verboden.

Casus

In korte tijd zagen wij drie verschillende patiënten op onze SEH met aanwijzingen voor een ernstige intoxicatie met 4-FA. Een 21-jarige man ontwikkelde een tonisch-clonisch insult, bruxisme, mydriasis en rabdomyolyse. Bij een 19-jarige vrouw was sprake van een verward toestandsbeeld en een doodswens. En een 22-jarige man moest vanwege een tachycardie, hypertensie en hyperthermie worden opgenomen op de IC voor intubatie, sedatie en koeling.

Conclusie

Door de relatief geringe effecten wordt 4-FA in Nederland steeds populairder. Het gebruik van deze designerdrug kan echter leiden tot ernstige problemen, zoals ernstige verwardheid, hyperthermie of tonisch-clonische insulten.

Artikelinformatie

Aanvaard op

22 maart 2017

28 juni 2017

In print verschenen in

week 27 2017

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1356

Vakgebied

Geneesmiddelen

IC-geneeskunde

Interne vakken

Auteursinformatie

MUMC+, afd. Interne Geneeskunde, Maastricht.

Drs. M.C.J. Knippels, internist-klinisch farmacoloog in opleiding; dr. I.M.M. Essers, internist in opleiding; dr. F.J.H. Magdelijns, internist ouderengeneeskunde; dr. D.J.L. van Twist, internist-vasculair geneeskundige.

Contact dr. D.J.L. van Twist (daan.van.twist@mumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur	Belangenverstrengeling
Marion C.J. Knippels	ICMJE-formulier
Ivette M.M. Essers	ICMJE-formulier
Fabienne J.H. Magdelijns	ICMJE-formulier
Daan J.L. van Twist	ICMJE-formulier

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?

Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.

ASK NTVG

Reacties

4-FA (aanvulling auteurs)

Wij bedanken mevrouw Knippels et al. voor het onder de aandacht brengen van deze interessante en relevante kwestie. Ook het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) wordt de afgelopen jaren geconfronteerd met een toenemend aantal vragen over vergiftigingen met 4-fluoramfetamine (4-FA)(1).

Sinds januari 2016 doet het NVIC onderzoek naar blootstellingen aan nieuwe psychoactieve stoffen (NPS), zoals 4-FA. Door middel van een gestructureerde enquête bij zowel arts als patiënt, wordt het klinisch beeld van de patiënt uitgebreid in kaart gebracht.

In ons onderzoek hebben wij gesignaleerd dat 4-FA opvallend vaak tot ernstige cardiovasculaire en cerebrovasculaire complicaties leidt, zoals hartritme- en geleidingsstoornissen, acuut hartfalen (waaronder ‘omgekeerde’ Takotsubo cardiomyopathie) en (soms fatale) hersenbloedingen. Tenminste 2 patiënten zijn overleden na het gebruik van 4-FA (2). Opvallend is dat veel patiënten met een 4-FA intoxicatie klagen over ernstige hoofdpijn. Gezien de relatief hoge incidentie hersenbloedingen na 4-FA gebruik wordt aanbevolen hoofdpijnklachten na 4-FA gebruik zeer serieus te nemen en zo nodig aanvullende diagnostiek in te zetten (zie hieronder).

Hoewel er weinig casuïstiek bekend is over de behandeling van een 4-FA intoxicatie, stemmen wij er zeker mee in dat primair uitgegaan moet worden van het klinisch beeld. In grote lijn is de aanpak conform de behandeling van een intoxicatie met andere amfetamine-achtige verbindingen. Echter, in geval van verdenking op cardiovasculaire toxiciteit wordt aanvullende diagnostiek aanbevolen. Hierbij kan gedacht worden aan ECG-controle, laboratoriumdiagnostiek en echocardiografie. Bij ernstige hoofdpijn en/of een verminderd bewustzijn of anderszins neurologische uitval is een CT-scan van de hersenen op zijn plaats (zie ook (3)).

Zoals besproken in het artikel kan analyse van bloed, urine en/of restmateriaal van NPS (nieuwe drugs) via het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) plaatsvinden. Het NVIC is hiervoor 24/7 bereikbaar via 030-274 8888.

J.J. Nugteren-van Lonkhuyzen MSc, onderzoeker NVIC

I. de Vries, internist, toxicoloog (ERT)

A.J.H.P. van Riel MSc, toxicoloog (ERT)

Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum

Referenties:

(1) Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht), Acute vergiftigingen bij mens en dier, NVIC Jaaroverzicht 2015, Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum, NVIC Rapport 07/2016, 60.

(2) Hondebrink, L., et al. (2017). Fatalities, cerebral hemorrhage and severe cardiovascular toxicity following exposure to the new psychoactive substance 4-fluoroamphetamine (4-FA): a prospective cohort study. Annals of Emergency Medicine (geaccepteerd voor publicatie)

(3) Boersma, M.N., et al. (2017). Intoxicatie met nieuwe psychoactieve stoffen – Drug onbekend, maar complicaties wel behandelbaar. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 161 (27): 35-37.