Samenvatting
Doel
Beschrijven en onderzoeken van: (a) de implementatie van direct ontslag voor patiënten met relatief simpele en stabiele letsels (SSL’s) vanaf de Spoedeisende Hulp (SEH), (b) de initiële logistieke en financiële effecten daarvan en (c) de ervaringen van de patiënten.
Opzet
Prospectieve cohortstudie.
Methode
Naar voorbeeld van een zorgreorganisatie uit het Verenigd Koninkrijk wijzigden wij in mei 2019 de behandelprotocollen van 11 SSL’s. Sindsdien wordt na het SEH-bezoek niet meer standaard een afspraak voor poliklinische controle gemaakt. Patiënten krijgen immobilisatiemateriaal dat zij eenvoudig zelf kunnen verwijderen en uitleg over de behandeling, het herstel en de herstelperiode. Deze informatie is samengevat in een ontslagfolder en smartphoneapplicatie. Voor vragen is een speciaal telefoonnummer beschikbaar. Tijdens de implementatiefase bepaalden wij gedurende 3 maanden dagelijks de protocolcompliantie en -deviatie. Voor de logistieke en financiële effecten vergeleken wij het zorgverbruik van alle patiënten met een SSL 3 maanden vóór en ná implementatie. Patiënttevredenheid en zorgverschuiving naar de eerste lijn werden met vragenlijsten bepaald.
Resultaten
In de 3 maanden vóór implementatie zagen wij 275 patiënten met een SSL op onze SEH, versus 318 in de 3 maanden daarna; 304 van de 318 patiënten werden direct ontslagen (protocolcompliantie: 95,6%). Er was een significante afname van poliklinische controles (-91%), beeldvormende onderzoeken (-72%) en kosten. De patiënttevredenheid was vergelijkbaar. Er trad geen verschuiving op naar zorgverlening in de eerste lijn.
Conclusie
Direct ontslag vanaf de SEH lijkt ook in Nederland een doelmatig en veilig alternatief voor de traditionele behandeling mét poliklinische controle. Een onderzoek naar patiëntgerelateerde uitkomsten moet laten zien of deze werkwijze voldoet aan het principe van ‘value-based healthcare’.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
En waar moet de patiënt dan heen?
Als de patiënt met een simpele, stabiele fractuur niet meer voor controle naar het ziekenhuis terug hoeft, waar kan hij/zij dan terecht? Juist, ga maar naar je huisarts wordt er immer gezegd. Over de schutting naar de huisarts. Die is spotgoedkoop, voor €10, lees wisselgeld t.o.v. ziekenhuistarief, kan de huisarts problemen, vragen e.d. oplossen. Ik zou voordat beleid wordt gevoerd o.b.v. dit onderzoek, eerst met de huisartsenorganisaties overleggen. Los van de geld issue, is het maar de vraag of wij huisartsen dit er ook maar bij kunnen nemen. De SEH chirurgie heeft wellicht geen notie hoe overvraagd de huisarts wordt, vaak gedwongen door maateregelen van hogerhand. Kunnen huisartsen fractuur patienten erbij hebben?
Marcel Philips, huisarts-echografist
reactie auteurs
Geachte collega Philips,
Bedankt voor uw reactie op het artikel. Uit uw reactie maak ik op dat u zich zorgen maakt dat ‘’direct ontslag’’ zorgt voor een hogere werkdruk voor huisartsen. U vraagt zich ook af of de SEH chirurgie wel inziet hoe hoog de huidige werkdruk al is. We beseffen dit juist heel goed, en daarom begrijpen we dat wanneer direct ontslag breder opgepakt zou worden in Nederland een zorgverschuiving van de tweede- naar de eerste lijn een potentieel probleem zou vormen. Dat is een van de redenen dat we het aantal bezoeken aan de huisarts meenemen als uitkomstmaat in onze studies. In antwoord op uw vraag ‘waar de patiënt terecht kan’ willen we graag benadrukken dat we middels onze ‘Breuklijn’ patiënten de mogelijkheid geven direct contact op te nemen met het ziekenhuis als er vragen of problemen zijn. In de folder en app staat bovendien duidelijk beschreven bij welke klachten de patiënt contact met het ziekenhuis op moet nemen (en dus niet bij welke klachten de patiënt bij de huisarts terecht kan). We zijn het daarom niet eens met uw stelling dat patiënten vanuit het ziekenhuis ‘over de schutting naar de huisarts gaan’. Op basis van deze eerste analyse in het NTvG lijkt bovendien ook geen toename te zijn van het aantal huisartsbezoeken na invoering van direct ontslag. We delen uw mening dat wanneer het concept van ‘zorg op aanvraag’ in de toekomst steeds vaker toegepast wordt als standaardzorg, dat dit altijd in goed overleg moet gaan met alle betrokken instanties, zo ook de huisartsorganisaties.
Met vriendelijke groet,
namens alle auteurs,
Thijs Geerdink,arts-onderzoeker OLVG