Delirium door pijnbestrijding in de terminale levensfase kan worden vermeden

- In three terminal patients, a man aged 19 years who suffered from progressive osteosarcoma, a man aged 71 years with a small-cell pulmonary carcinoma, and a 68-year-old woman with cerebral metastases from a mammary carcinoma, delirium developed due to increased dosage of opioids for seemingly intractable pain (the first two patients) and dexamethasone (third patient). The delirium subsided after opioid rotation, administration of drugs for neuropathic pain, and treatment with an antipsychotic, respectively. This enhanced the patients’ quality of terminal life and quality of dying. In terminal patients, analgesics-induced delirium must be considered, diagnosed and treated without delay.

Dames en Heren,

In hun terminale levensfase zijn veel patiënten verward, onbereikbaar voor communicatie met familieleden en onrustig. Dit kan een oorzaak van ernstig lijden voor de patiënt en diens familie zijn. Het leven afronden, afscheid nemen en zich aanpassen aan het verlies worden hierdoor bemoeilijkt. Bij nabestaanden kunnen de beelden van de wijze van sterven van een geliefde nog vele jaren later de kijk op het eigen sterven kleuren.

Het ten onrechte niet herkennen dat de patiënt in een delirium verkeert, kan ertoe leiden dat passende interventies achterwege blijven. Bij hulpverleners en familie kan de overtuiging bestaan dat het delirium een niet te vermijden consequentie van de gebruikte medicatie is: óf de patiënt is helder, maar heeft pijn óf hij heeft minder pijn, maar is suf en verward. In deze klinische les belichten wij de relatie tussen pijnbestrijding en delirium, naar aanleiding van drie casussen.

Patiënt A was een…