De toch nog onverwachte vitamine K-deficiëntie

Zie ook de artikelen op bl. 473 en484.

Dames en Heren,

Zesenvijftig jaar geleden werd vitamine K ontdekt door Dam bij het bestuderen van kippen die gevoerd werden met een vetloos dieet.1 Hij vond tot zijn verrassing dat sommige van de dieren bloedingen hadden en dat hun bloed, dat voor onderzoek van het cholesterolmetabolisme werd afgenomen, langzamer stolde dan normaal. In de halve eeuw die daarna volgde is komen vast te staan dat het vetoplosbare vitamine K (”Koagulation“) nodig is als cofactor voor de gamma-glutamylcarboxylering van een aantal eiwitten waaronder de stollingsfactoren II, VII, IX en X.2 Deze carboxylering is noodzakelijk om de binding aan fosfolipidemembranen via calciumionen mogelijk te maken.3 Wanneer eiwitten geproduceerd worden in afwezigheid van vitamine K, missen zij deze voor de membraanbinding noodzakelijke carboxylgroepen en zijn ze in het stollingsmechanisme inactief (zg. PIVKA's: protein induced by vitamin K absence).4 In…