De 'Leidse impotentiescreeningtest' (LIST) bij mannen met een erectiestoornis als voorselectie voor psychofysiologisch diagnostisch onderzoek

To compare, in men with erectile dysfunction, the diagnosis obtained with the ‘Leiden impotence questionnaire’ (LIQ) - which differentiates between psychogenic and organic erectile dysfunction - with the clinical diagnosis based on psychophysiological diagnostic screening (PDS).

Design

Exploratory, comparative, and prospective.

Method

The LIQ-questionnaire was administered to 320 consecutive patients with erectile dysfunction who underwent PDS (i.e. visual sexual stimulation and penile vibration) in the Department of Endocrinology and Reproduction, Erasmus University Medical Centre, Rotterdam, the Netherlands. The clinical diagnosis was based on PDS and later, retrospectively, compared to the LIQ-based diagnosis (only the first six of the 11 LIQ-questions were answered by all patients).

Results

The clinical diagnosis, psychogenic or somatic, corresponded well with the LIQ-diagnosis. Following PDS an organic aetiology was assumed in 30 of the patients; compared to 33 according to the LIQ. For a psychogenic aetiology the figures were 70 and 67 respectively. Overall there was a 74 correspondence between PDS-diagnosis and the LIQ-diagnosis. Age was a significant factor: younger men (< 40 years) had the highest LIQ-score (compared to men aged 40-60 and > 60 years) and the strongest penile responses. This is indicative of a more frequent psychogenic aetiology of the erectile dysfunction in younger men.

Conclusion

Elaborate psychophysiological diagnostic screening is not necessarily the first diagnostic choice in men with erectile dysfunction; one may start by applying the LIQ. A high LIQ-score (5-7) virtually excludes a somatic aetiology. A low LIQ-score (0-2) necessitates further psychosomatic diagnostic screening, preferably with PDS.

Samenvatting

Doel

Vergelijking, bij mannen met een erectiestoornis, van de ‘Leidse impotentiescreeningtest’(LIST)-score, die onderscheid mogelijk maakt tussen een psychogene en een organische erectiestoornis, met de klinische diagnose op basis van psychofysiologisch diagnostisch onderzoek (PFDO).

Opzet

Explorerend en vergelijkend, prospectief.

Methode

Bij 320 opeenvolgende patiënten met een erectiestoornis die PFDO ondergingen, werd in 1996 en 1997 op de afdeling Endocrinologie en Voortplanting, Erasmus Universitair Medisch Centrum, Rotterdam, routinematig de LIST afgenomen. De klinische diagnose werd gesteld op basis van PFDO en werd retrospectief vergeleken met de diagnose op basis van de LIST-score (hiervan werden alleen de eerste 6 van de 11 vragen door alle patiënten beantwoord).

Resultaten

De klinische diagnose op basis van PFDO, te weten ‘psychogeen’ of ‘somatisch’, stemde goed overeen met de LIST-diagnose: na PFDO werd bij 30 van de patiënten een organische oorzaak verondersteld, volgens de LIST bij 33, en een psychogene oorzaak bij respectievelijk 70 en 67. De totale correspondentie tussen de PFDO- en de LIST-diagnose was 74. Leeftijd was een significante factor: mannen < 40 jaar hadden de hoogste LIST-score (in vergelijking tot mannen van 40-60 en > 60 jaar) en tevens de sterkste penisrespons. Dit wees op een meer psychogene etiologie van de erectiestoornis bij de jongere mannen.

Conclusie

Uitgebreid psychofysiologisch diagnostisch onderzoek hoeft niet standaard bij iedere man met erectiestoornis te worden afgenomen; men kan beginnen met de LIST af te nemen. Bij een hoge LIST-score (5-7) is een organische oorzaak vrijwel uitgesloten. Bij een lage LIST-score (0-2) is verdere psychosomatische diagnostiek gewenst, waarbij zeker valt te denken aan PFDO.