De eerste Groningse ervaringen met dynamische cardiomyoplastiek

Bij 4 patiënten, 1 vrouw en 3 mannen met respectieve leeftijden van 48, 62, 49 en 54 jaar, werd dynamische cardiomyoplastiek (wikkelhartoperatie) uitgevoerd wegens hartfalen waarbij optimale medicamenteuze behandeling onvoldoende resultaat had gehad. De oorzaak van het hartfalen was een ischemische of idiopathische dilaterende cardiomyopathie. De operatie en de trainingsfase van de wikkelspier verliepen voorspoedig. Bij 1 patiënt trad geen verbetering op van de klachten bij hartfalen; bij de overige 3 patiënten namen de klachten duidelijk af. Deze 3 overleden echter plotseling binnen een jaar na de operatie, waarschijnlijk door een ventriculaire ritmestoornis. De wikkelhartoperatie verdient wellicht een plaats bij de behandeling van hartfalen, indien plotselinge dood kan worden voorkomen. Mogelijk kan behandeling met een implanteerbare cardioverter-defibrillator hierbij een rol spelen.