De beste dokter

Het is vervelend om jonge dokters teleur te stellen. Toch overkomt het mij geregeld als stagecoördinator van het coschap Ouderengeneeskunde. ‘Ik zie dat u mij een 7 heeft gegeven. Ik ben echter hard op weg ben om mijn opleiding cum laude af te ronden en zou het erg jammer vinden als dat hierdoor niet zou lukken.’ Franciska Koens et al. bespreken deze week dit soort teleurstellende bijwerkingen van cum laudes in de geneeskundeopleiding (D6627). Een actueel verhaal, omdat de VU recent haar cum laudes heeft afgeschaft.

Tot nu toe nodigde ik de teleurgestelde student uit en besprak ik voordien de beoordeling met de lokale begeleider. In ongeveer een kwart van de gevallen liet ik mij alsnog overtuigen, met name op grond van de praktijkbeoordelingen. Soms riep een door de cum laude verblinde ratracer echter irritatie bij me op.

‘Het streven naar cum laudes kan de kwaliteit van zorg schaden’

Maar is het de studenten zelf wel aan te rekenen? We zijn allemaal dol op lijstjes. De slimste mens – razend populair – is nog een beetje meetbaar. De politicus, journalist, kunstenaar, banketbakker en dokter van het jaar: louter kwestie van smaak en de stem des volks. Het benoemen van de beste dokter is net zo mal als het kiezen van de beste moeder. Het streven naar het predicaat zou de kwaliteit van hun zorg bovendien wel eens kunnen schaden.

In die maatschappelijke en academische context beginnen deze maand weer 3000 nieuwe geneeskundestudenten. Toegelaten omdat ze bij de aanmelding beter waren dan de rest. Paul Brand en Fedde Scheele wijzen er in hun Stand van Zaken (D6708) op dat we massaal – als student én begeleider – het ‘ergens goed in willen worden’ verwarren met het beter willen zijn dan de ander. In die verwarring, breed aanwezig in onze samenleving, is het goed het nut van het aloude cum laude-systeem te heroverwegen. Niet alleen heeft dat vervelende ratracen neveneffecten, het is ook nooit aangetoond dat gelauwerden betere dokters of wetenschappers zijn.

De startende studenten, aios en promovendi en hun begeleiders wens ik daarom graag toe dat ze heel goed worden in waar ze passie en talent voor hebben. En dat ze de vergelijkende en overtreffende trap in hun schuur durven laten staan.