Vergeten spin-off voor de Amerikaanse geneeskunde

Chemische wapens een eeuw geleden

Perspectief
A.A.F.J. (Ton) van Helvoort
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2018;162:D3366
Abstract

De Eerste Wereldoorlog en de geneeskunde

Op 11 november 2018 is het 100 jaar geleden dat om 11:00 uur in de ochtend de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog eindigden in een wapenstilstand tussen de Centralen en de Geallieerden. De militaire of Rode Kruis-artsen die tijdens de 'Grande Guerre' probeerden om het onvoorstelbare lijden van soldaten en burgers te verlichten, kregen te maken met problemen die ze nog nooit hadden gezien, op een schaal die ze nog nooit hadden meegemaakt, maar waarvoor zij wel een verantwoorde oplossing moesten verzinnen. Op de themasite wo1.ntvg.nl vindt u alle NTvG-artikelen die gepubliceerd zijn over de Eerste Wereldoorlog en de ontwikkeling van de geneeskunde, voorzien van extra beeldmateriaal.

Samenvatting

In 1918 zetten de Duitsers zwaar in op het gebruik van chemische wapens bij hun tactische plannen. In dat jaar zouden de Duitsers zo'n 30.000 ton strijdgas inzetten, ruwweg evenveel als de totale hoeveelheid die zij in de tweeënhalf jaar daarvoor hadden gebruikt. Toen de Amerikanen zich in het voorjaar van 1917 aansloten bij de strijd tegen de ‘Centrale Mogendheid’ was duidelijk dat zij zich moesten voorbereiden op de inzet van dergelijke wapens. Binnen een half jaar werd een universiteitscampus ingericht met laboratoria en inrichtingen voor veldexperimenten. In samenwerking met Yale University werd pathologisch onderzoek gedaan naar de biologische effecten van chemische wapens. Leider van dit onderzoek was Milton Winternitz, die kort na de oorlog als decaan van de Yale Medical School de medische opleiding zou moderniseren. De natuurwetenschappen wonnen onder zijn visie sterk aan belang voor de medicus. Dit vormt een vergeten erfenis van de strijdgassen uit de Eerste Wereldoorlog.

Auteursinformatie

Acta Biomedica, Elsloo (L): dr. A.A.F.J. van Helvoort, biochemicus.

Contact A.A.F.J. van Helvoort (tvanhelvoort@actabiomedica.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

Eric Wils adviseerde me bij de schets van het gebruik van chemische wapens aan het westfront en stelde de foto in figuur 1
beschikbaar.

John McCrae, arts en dichter van In Flanders Fields
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties