Celbiologie in medisch perspectief. VIII. Het cytoskelet, celbeweging

De reeds verschenen artikelen uit deze serie zijn gepubliceerd op bl. 1626, 1627, 1725, 1835, 1951, 2064, 2164 en 2262.

In het cytoplasma van eukaryote cellen bevindt zich een uitgebreid ruimtelijk samenstel van draad- en buisstructuren: het cytoskelet. Zoals de naam reeds doet vermoeden, is het cytoskelet van belang voor de handhaving van de celvorm. Daarnaast speelt het echter een essentiële rol bij processen waarbij de celvorm verandert, zoals spiercontractie, celdeling en voortbeweging van cellen. Behalve bij verschijnselen waarbij beweging van de cel als geheel optreedt, is het cytoskelet bovendien betrokken bij intracellulaire bewegingsprocessen, zoals verplaatsing van celorganellen.

De belangrijkste componenten van het cytoskelet zijn microfilamenten, microtubuli en intermediaire filamenten. Ze zijn in principe alle drie in elke cel aanwezig, al is de mate waarin afhankelijk van de functie en (of) de metabole activiteit van de cel.