Carnivoren

Erwin J.O. Kompanje
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:B2010

artikel

Uit een artikel in Nature Food (2021) blijkt dat bij vleesproductie twee keer zoveel broeikasgassen vrijkomen als bij het verbouwen van planten. De vlees- en zuivelindustrie is verantwoordelijk voor circa 15% van alle broeikasgasuitstoot. In 1961 werd wereldwijd 71 miljoen ton vlees geproduceerd, in 2018 was dit 341 miljoen ton. Vraag en aanbod.

Het zou het klimaat helpen als mensen minder vlees gingen eten. Landbouwminister Staghouwer wilde daarom een onderzoek laten doen naar invoering van een vleestaks. Daar bleek echter geen Tweede Kamer-meerderheid voor te zijn. Landbouworganisatie LTO Nederland was zelfs van mening dat zo’n onderzoek ‘een onjuist signaal naar de samenleving’ zou geven.

In 1965 werd het International Agency for Research on Cancer (IARC) opgericht, als onderdeel van de WHO. Het motief: preventie van kanker. Het IARC publiceert indrukwekkende rapporten over carcinogenen. In 2018 verscheen het 114e rapport: ‘Red Meat and Processed Meat’. Hun conclusie: rood vlees is mogelijk carcinogeen, maar bewerkt vlees is zeker carcinogeen voor mensen. Colorectale kanker is causaal gerelateerd met (bewerkt) vleesconsumptie.

‘Wat kan de Kamer wél van de vleestaks overtuigen?’

Colorectale kanker is een algemene soort kanker die ook veel mensen jonger dan vijftig jaar treft, met 13.000 nieuwe Nederlandse patiënten in 2021. Net zoals minderen of stoppen met sigaretten roken de longkankerincidentie verlaagt, verlaagt een verminderde consumptie van vlees de incidentie van colorectale kanker.

De reactie van de vleesindustrie luidde dat het rapport zwaar overdreven was. In Canada heeft de vleesindustrie het ministerie verzocht de subsidie aan het IARC te stoppen. De WHO wees erop dat het IARC niet zegt dat mensen géén vlees meer moeten eten, maar alleen dat het de kans op colorectale kanker sterk vergroot.

Een artikel uit 2021 in Climatic Change liet zien dat de vlees- en zuivelindustrie vele honderden miljoenen dollars spendeert aan gelobby om hun bijdrage aan het klimaatprobleem te bagatelliseren.

Er is een landelijke dure screening voor het opsporen van darmkanker. In 2020 behoorden 2.197.012 Nederlanders tot de doelgroep van screening; 1.860.194 werden er uitgenodigd, van wie er 1.331.874 hebben deelgenomen. Van hen kreeg 4,3% een ongunstige uitslag.

De in november 2021 ingestelde nationale Twijfeltelefoon heeft niet meer als enig doel vaccintwijfelaars duiding te geven, maar ook om vragen te beantwoorden over de opsporing van colorectale kanker.

Dus: colorectale kanker is causaal gerelateerd aan bewerkt vlees eten; er is landelijke dure darmkankerscreening onder miljoenen Nederlanders; er is een twijfeltelefoon; de vleesindustrie is een grote milieuvervuiler; maar… de Tweede Kamer ziet geen nut in een vleestaks.

Snapt u het nog?

Auteursinformatie

Erwin J.O. Kompanje is onderzoeker op het gebied van de klinisch-ethische aspecten van IC-geneeskunde bij het Erasmus MC. Hij is een van de 5 vaste columnisten voor het NTvG.

Contact E.J.O. Kompanje (erwinkompanje@me.com)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties