Biografie en psychoanalyse; op zoek naar het karakter van Frederik van Eeden

Freud en de biografie

Wie voor het bepalen van het nut van de psychoanalyse voor de biografie af zou gaan op Freuds eerste uitvoerige, maar ook enige excursie op het gebied van de biografie, namelijk ‘Eine Kindheitserinnerung des Leonardo da Vinci’ uit 1910, zou terecht grote bedenkingen kunnen koesteren. Het is een uiterst speculatief essay, waarin Freud op basis van een geringe hoeveelheid onbetrouwbare gegevens uit het leven van Leonardo vergaande conclusies trekt over diens persoonlijkheid en kindertijd. Leonardo's herinnering of fantasie dat een roofvogel hem in de wieg bezocht zou hebben speelt een grote rol in Freuds interpretatie. Freud meende dat die vogel een gier was en verbond daar allerlei gevolgtrekkingen aan. Later bleek het om een wouw te gaan, waardoor een deel van Freuds betoog in de lucht kwam te hangen.

Ondanks de vele kritiek die er in de loop der jaren op Freud is uitgeoefend hebben vele…