Bevolkingsonderzoek naar borstkanker loont niet

Comparison of breast cancer mortality between pairs of similar countries (Sweden and Norway, Northern Ireland and the Irish Republic, the Netherlands and Belgium or Flanders), each of which had implemented its population-wide breast cancer screening programme at a different point in time, demonstrated little effect of screening on mortality. In the Netherlands, a well-organised population-wide screening programme was started in the early nineties, ten years before such a programme was introduced in Flanders. We used the 1989-1992 period as a baseline and compared breast cancer mortality in the Netherlands with that in Flanders during the 2005-2008 period. The added value of organised screening was low: 11% in the target age group of 55-79 years, or 180 prevented breast-cancer deaths annually. A total of 5000 screening mammograms were needed to prevent one death from breast cancer. Breast cancer screening is not a public health priority. Impartial and transparent information on the disadvantages and benefits of breast cancer screening is urgently needed.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Borstkankerscreening staat internationaal steeds meer ter discussie. Gerandomiseerde trials naar borstkankerscreening vertonen vaak methodologische tekortkomingen, zo blijkt uit een cochranereview van 2009.1,2 Bij gebrek aan voldoende goed uitgevoerde trials met voldoende grote aantallen, is de experimentele bewijsvoering die borstkankerscreening moet ondersteunen zwak. De auteurs van de cochranereview schatten de relatieve risicoreductie van borstkankersterfte door screening op 15%.

Ook bij invoering van een andere screening, namelijk die op baarmoederhalskanker, waren er geen betrouwbare screeningstrials. Daarom werden de resultaten van screening in vergelijkbare landen die op verschillende momenten georganiseerde baarmoederhalskankerscreening invoerden, gehanteerd als een natuurlijk experiment. Vroege invoerders zoals Finland en IJsland werden vergeleken met een late invoerder, namelijk Noorwegen. Vroegere invoering ging gepaard met een eerdere daling van de sterfte door baarmoederhalskanker van 50%.3

Vlaanderen en Nederland tonen een vergelijkbaar verschil in sterfte door baarmoederhalskanker. In Vlaanderen is een goede organisatie van bevolkingsonderzoek lastig, door de manier waarop de…