Behandeling van hyperreactieve luchtwegen door inhalatie van de atriumnatriuretische factor

De atriumnatriuretische factor (ANF) is sinds de ontdekking door De Bold et al. bekend om zijn vaatverwijdende en vochtuitdrijvende werking.1 Tevens blijkt dat ANF in pathofysiologische plasmaconcentraties een bronchusverwijdende werking heeft bij door astma vernauwde luchtwegen.2 In lagere plasmaconcentraties zou ANF de astmatische hyperreactiviteit van de bronchiale boom verminderen.3 Deze bevindingen zijn wellicht van klinisch belang. De huidige eerstelijnsbehandeling bij astma bestaat in toediening van ?-agonisten, die hun effecten teweegbrengen via het systeem van cyclisch adenosine-monofosfaat (AMP); een eventuele ANF-therapie zou van additionele waarde kunnen zijn, daar ANF zijn effecten bereikt via een ander intracellulair systeem: het systeem van cyclisch guanosine-monofosfaat.4

Hulks en Thomson bestudeerden op 3 verschillende dagen het geforceerde expiratoire volume in 1 seconde (FEV₁) bij 8 patiënten met atopisch astma gedurende de eerste 20 minuten na expositie aan histamine:5 via een gerandomiseerd, dubbelblind protocol kregen alle proefpersonen 1 maal nebulisator-voorbehandeling met placebo, met 0,1 mg ANF en met 1,0 mg ANF. Alle patiënten toonden een statistisch significant geremd door histamine opgewekt bronchospasme bij inhalatievoorbehandeling met 1,0 mg ANF, in vergelijking met de placebo-voorbehandeling of de voorbehandeling met 0,1 mg ANF. De maximale daling (SEM) in FEV₁ was 26,8 (SEM 0,7) bij placebo, 22,6 (SEM 3,3) bij 0,1 mg ANF en 9,2 (SEM 2,2) bij 1,0 mg ANF, en deze werd 30 seconden na histamine-inhalatie bereikt.

Inhalatie van de atriumnatriuretische factor heeft derhalve een bronchoprotectief effect bij atopisch astma wanneer het middel in voldoende hoge dosering wordt gegeven.5 Stimulatie van het cyclisch GMP levert in de nabije toekomst wellicht nieuwe behandelingsmogelijkheden bij asthma bronchiale.