Behandeling van het spastische-bekkenbodemsyndroom door middel van biofeedback

Onderzoek
G. Bleijenberg
J.H.C. Kuijpers
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 1987;131:446-9
Abstract

Samenvatting

Een spastische-bekkenbodemsyndroom is een functiestoornis, berustend op een aanspannen in plaats van verslappen van de bekkenbodemspier tijdens persen, waardoor de defecatie bemoeilijkt wordt. Hierdoor ontstaat obstipatie. Tot nu toe ontbrak hiervoor een goede behandeling. De beschreven behandelingsmethode is gericht op het leren ontspannen van de bekkenbodemspier tijdens persen. Dit gebeurt met behulp van een trainingsprogramma met feedback door middel van elektromyografie en vervolgens met nabootsing van de defecatie met pap. Hierna worden opdrachten gegeven om het geleerde in de dagelijkse situatie toe te passen. Bij 4 van de 7 patiënten had de behandeling volledig succes. Twee andere patiënten leerden wel op de juiste wijze persen, maar de toepassing in de praktijk lukte niet. Een derde patiënt was pas na psychotherapie in staat met behulp van de biofeedback het persen te verbeteren.

Auteursinformatie

St. Radboudziekenhuis, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen.

Afd. Medische Psychologie: drs.G.Bleijenberg, psycholoog.

Afd. Algemene Heelkunde: dr.J.H.C.Kuijpers, chirurg.

Contact drs.G.Bleijenberg

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Amsterdam, september 1987,

Wij willen graag reageren op het artikel van Bleijenberg en Kuijpers (1987;446-9). Hoewel zij goede resultaten blijken te boeken met het corrigeren van spastische bekkenbodems, lijkt het ons een afschuwelijke leersituatie om met elektroden aan de anus en namaak-ontlasting te moeten werken. Wij zijn van mening dat er ook vriendelijkere manieren zijn om de bekkenbodem te leren beheersen: het Vrouwengezondheidscentrum stelt dat een rustige, gezellige omgeving, waarin gedurende lange tijd geleerd wordt zich te concentreren op de bekkenbodem, ook goede resultaten op kan leveren. Bij onze cursus menstruatiedans, in feite een cursus om de bekkenbodem te activeren, worden de ontwikkelingen nauwkeurig in de gaten gehouden en hebben de vrouwen de gelegenheid om over problemen te spreken onder het genot van een kopje thee. Wij gaan ervan uit dat problemen met de bekkenbodem voortkomen uit een slechte opvoeding op dit gebied en streven er ook naar bekkenbodemoefeningen in de schoolgymnastiek opgenomen te krijgen; dit zal wellicht ook het aantal verzakkingen doen dalen.

M.L. Pool
G.
Bleijenberg

Nijmegen, september 1987,

Klachten ten gevolge van het spastische-bekkenbodemsyndroom (het telkens vergeefs persen van ontlasting en buikpijn) worden door de patiënten als zeer afschuwelijk ervaren. De leersituatie om van deze klachten af te komen, mag dan als onaangenaam overkomen, men dient zich wel te realiseren dat andere behandelingen, bijvoorbeeld colonresecties, vaak uitgevoerd zijn en geen resultaten bleken op te leveren. Voorts dient bedacht te worden dat, zonder behandeling, het spastische-bekkenbodemsyndroom kan leiden tot anorectale afwijkingen als een rectumprolaps, een solitair rectumulcus en zelfs fecale incontinentie.1

Het is denkbaar dat van bekkenbodemoefeningen op school een preventieve werking zou kunnen uitgaan voor wat betreft het ontstaan van o.a. obstipatie op basis van een spastische-bekkenbodemsyndroom. Onderzoeksgegevens hieromtrent zijn bij ons weten echter niet voorhanden. Of de in het Vrouwengezondheidscentrum gegeven cursussen, gericht op het activeren van de bekkenbodem, een alternatief zouden kunnen zijn voor biofeedback bij de behandeling van obstipatie, kan alleen door middel van vergelijkend onderzoek vastgesteld worden. Overigens gaat het in de door ons beschreven training niet om het activeren, maar juist om het relaxeren van de bekkenbodemspieren tijdens persen.

Tot slot zij opgemerkt dat het syndroom van de spastische bekkenbodem zich niet alleen bij vrouwen, maar ook – zij het minder frequent – bij mannen voordoet.

G. Bleijenberg
J.H.C. Kuijpers
Literatuur
  1. Kuijpers JHC, Bleijenberg G, Morree H de. The spastic pelvic floor syndrome. Large bowel outlet obstruction caused by pelvic floor dysfunction: a radiological study. Int J Colorect Dis 1986; 1: 44-8.