Behandeling op de IC: stoppen of doorgaan?

End-of-life decision-making in the Intensive Care Unit is a common and complex process. The step-by-step process of decision-making leading to withdrawal of life-sustaining treatment is illustrated in this paper by a clinical case. A variety of factors influences the decision to adjust the initial curative treatment policy towards withdrawal of life-sustaining therapy and the pursuit of comfort care. For a smooth decision-making process, it is necessary to make a prognosis and obtain consensus amongst the healthcare team. Withdrawal of life-sustaining treatment is ultimately a medical decision and a consensual decision should be reached by all medical staff and nurses, and preferably also by the patient and family. Timely involvement of a legal representative of the patient is essential for an uncomplicated decision-making process. Advance care planning and advance directives provide opportunities for patients to express their preferences beforehand. It is important to realise that end-of-life decisions are significantly influenced by personal and cultural values.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Dames en Heren,

Jaarlijks overlijdt ongeveer 11% van de ruim 80.000 patiënten op een Nederlandse Intensive Care (IC).¹ Dit hoge sterftecijfer weerspiegelt de ernst van ziekte in de patiëntenpopulatie op de IC. Bij ongeveer 80% van deze sterfgevallen wordt het overlijden van de patiënt voorafgegaan door een cruciaal besluit om de levensverlengende therapie te staken en over te gaan op palliatieve zorg.^2,3 Aan de hand van een casus willen we stapsgewijs illustreren hoe het IC-team, bij voorkeur in samenspraak met de naasten, in dit proces tot een weloverwogen besluit komt.

Patiënt A, een 62-jarige weduwnaar die bekend was met atriumfibrilleren en beginnend hartfalen, werd opgenomen na een fractuur van zijn rechter collum femoris voor de plaatsing van een kop-halsprothese. Bij opname werden geen behandelbeperkingen afgesproken. Op de verpleegafdeling ontstond onverwacht een groot acuut myocardinfarct met ventrikelfibrilleren, waarop patiënt gereanimeerd werd. Na een succesvolle reanimatie, waarbij de circulatie…