Durf te leren van je fouten

Je hebt jarenlang gestudeerd, en dan is het zover: je bent dokter! De verantwoordelijkheid die eerder nog op de schouders van je supervisor rustte, rust nu op die van jou. Maar je bent nog niet uitgeleerd, integendeel. Elke dag bevind je je een beetje buiten je comfortzone en leer je weer nieuwe dingen. Dat voelt niet altijd comfortabel, maar je went eraan. Totdat, tijdens een drukke dienst, je supervisor slecht bereikbaar is en je in een rol wordt gedrukt die niet helemaal bij je past. Je ziet iets over het hoofd, door tijdsdruk, of omdat je het nooit eerder hebt gezien. Hoe ga je hiermee om? Durf je het te bespreken met je supervisor? En hoe begeleid je als supervisor een jonge dokter die een fout maakt?

Niemand wil een diagnose missen. Als dokter ben je het liefst onfeilbaar. Je wilt goeddoen, niet schaden. Fouten maken is een van de allermoeilijkste onderdelen van ons vak. Velen durven er niet over te spreken, uit angst voor de gevolgen. En als jonge arts ben je wellicht extra kwetsbaar; je bent immers nog niet zeker van je plek binnen de opleiding of de maatschap. Maar of je nu coassistent, anios of aios bent, of al lang praktiserend als specialist: vroeg of laat overkomt het ons allemaal. Je maakt dagelijks risico-afwegingen, fouten maken is inherent aan het vak.

Fouten maken is een van de allermoeilijkste onderdelen van ons vak

Alleen door erover te praten kun je leren van je fouten én van die van je collega’s. Maar daarvoor is een goed en gezond opleidingsklimaat nodig, zoals de FMS al in 2022 stelde. In 2024 is hieruit het Zelfevaluatie-instrument veilig opleidingsklimaat (ZIVOK) voortgekomen. Een mooie handreiking om binnen een afdeling of opleidingsgroep met elkaar te praten over de ervaren veiligheid en afspraken te maken hoe deze kan verbeteren. Laten we deze handreiking ter harte nemen. Een veilig opleidingsklimaat creëren, waarbij juist ook de collega’s met veel ervaring hun fouten durven delen met de jonge collega’s, zodat ook zij zich veilig en sterk genoeg voelen om dit te doen. Een slechte dokter is niet iemand die fouten maakt, maar iemand die niet van zijn fouten leert.