Licht schedelhersenletsel bij kinderen: kunnen we intracraniële complicaties voorspellen?

Objective

To investigate whether clinical signs and symptoms can predict intracranial bleeding (ICB) in children with mild traumatic brain injury.

Design

Retrospective chart review.

Method

We analysed clinical records from all children (0-18 years) who presented at the Emergency Department or were admitted to the paediatric ward of Isala, a regional trauma centre in Zwolle, the Netherlands, with mild traumatic brain injury between 2011 and 2013. We investigated the predictive value of vomiting, drowsiness, headache, periorbital haematoma, change in behaviour, seizures, amnesia, loss of consciousness and mild neurological symptoms for the presence of ICB by calculating sensitivity, specificity, odds ratio and likelihood ratio.

Results

We analysed data from 410 patients (248 boys; mean [SD] age 4.5 [5.1] years). Most (n = 381, 93%) had normal consciousness on presentation. A CT scan was performed on admission in 84 patients (20.5%); 282 children (68.8%) were admitted for clinical observation (with or without head CT scan) and 51 children (12.4%) were discharged home immediately without imaging or observation. We found ICB in 10 patients (2.4%), only one of whom required neurosurgical intervention. None of the investigated clinical signs and symptoms showed a statistically significant association with bleeding or skull fractures on head CT scan.

Conclusion

In this study, no clinical sign or symptom could predict the risk of ICB in children with mild traumatic brain injury. Taking the low likelihood of ICB and the radiation damage associated with CT scanning into account, we conclude that a wait-and-see approach without initial imaging is justified and safe in children with mild traumatic brain injury without serious neurological symptoms.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Samenvatting

Doel

Onderzoeken of klinische verschijnselen bij kinderen met licht schedelhersenletsel intracraniële bloedingen (ICB) kunnen voorspellen.

Opzet

Retrospectief statusonderzoek.

Methode

Wij analyseerden klinische gegevens van alle kinderen (0-18 jaar) die in 2011-2013 vanwege licht schedelhersenletsel zijn behandeld op de Spoedeisende Hulp of opgenomen zijn geweest op de kinderafdeling van Isala Zwolle, een regionaal traumacentrum. We onderzochten de voorspellende waarde van braken, sufheid, hoofdpijn, brilhematoom, gedragsverandering, insulten, amnesie, bewustzijnsverlies en milde neurologische verschijnselen voor de aanwezigheid van ICB door berekening van sensitiviteit, specificiteit, oddsratio en likelihood ratio.

Resultaten

We analyseerden gegevens van 410 patiënten (248 jongens; gemiddelde leeftijd 4,5 jaar (SD 5,1)). De meerderheid (n = 381, 93%) had een ongestoord bewustzijn bij binnenkomst. Bij 84 patiënten (20,5%) werd bij opvang een CT-scan verricht; 282 kinderen (68,8%) werden opgenomen voor klinische observatie, al dan niet in combinatie met een CT-scan van het hoofd, en 51 kinderen (12,4%) zijn onmiddellijk, zonder beeldvorming of observatie, naar huis ontslagen. In totaal werd bij 10 patiënten (2,4%) een ICB gevonden; slechts één van hen had neurochirurgische interventie nodig. Voor geen van de onderzochte verschijnselen vonden wij een statistisch significante associatie met de aanwezigheid van bloedingen of schedelfracturen op de CT-scan.

Conclusie

Geen enkel klinisch verschijnsel kon in dit onderzoek de kans op ICB bij kinderen met licht schedelhersenletsel voorspellen. Mede gezien de lage voorafkans op ICB en de stralingsschade van een CT-scan vinden wij bij kinderen met licht schedelhersenletsel zonder ernstige neurologische verschijnselen een afwachtend beleid zonder initiële beeldvorming gerechtvaardigd en veilig.

Artikelinformatie

Aanvaard op

24 december 2014

17 februari 2015

In print verschenen in

week 8 2015

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A8405

Vakgebied

Kindergeneeskunde

Zenuwstelsel

Spoed

Auteursinformatie

Isala, Amalia kindercentrum, Zwolle.

I.S. Tilma, coassistent; dr. J. Bekhof, kinderarts; prof.dr. P.L.P. Brand, kinderarts (tevens UMCG Postgraduate School of Medicine).

Contact prof.dr. P.L.P. Brand (p.l.p.brand@isala.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur	Belangenverstrengeling
Iris S. Tilma	ICMJE-formulier
Jolita Bekhof	ICMJE-formulier
Paul L.P. Brand	ICMJE-formulier

Gerelateerd

CT-scans bij kinderen met hoofd-hersenletsel

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?

Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.

ASK NTVG

Reacties

Licht schedelletsel bij kinderen (correctie)

Helaas is er een kleine maar belangrijke typfout in de introductie. De derde zin vermeldt namelijk dat een licht schedelhersenletsel een Glasgowcoma schaal van 3-15 heeft. Dit is incorrect en moet 13-15 zijn. Bij een EMV score tussen 9-13 spreekt men van matig-ernstig schedelhersenletsel en bij een EMV score van </=8 (zijnde comateuze toestand) van ernstig schedelhersenletsel.

Floris Schreuder

Licht schedelletsel bij kinderen (antwoord auteur)

Wij danken collega Schreuder voor zijn opmerkzaamheid. Hij heeft gelijk: er is inderdaad een storende typefout opgetreden in de bewuste zin. Licht schedelhersenletsel is gedefinieerd als een GCS van 13 of hoger. Wij verzoeken de redactie van het NTvG een rectificatie te plaatsen.

Namens de auteurs, Paul Brand