Een onderzoek naar de percepties van patiënten, naasten en zorgverleners

Worden patiënten met zorg ontslagen?*

Onderzoek
Gijs Hesselink
Lisette Schoonhoven
Myrra Vernooij-Dassen
Hub Wollersheim
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6097
Abstract

Samenvatting

Doel

Inzicht verkrijgen in de factoren en onderliggende oorzaken die een patiëntgericht ziekenhuisontslag belemmeren vanuit het perspectief van patiënten, naasten en zorgverleners.

Opzet

Kwalitatief onderzoek.

Methode

192 individuele interviews en 26 focusgroepinterviews werden gehouden met patiënten die recentelijk waren ontslagen, met hun naasten en betrokken artsen en verpleegkundigen in de eerste en tweede lijn. In de interviews werd gevraagd naar recente ervaringen met en opvattingen over het ontslagproces. Het onderzoek werd verricht in 9 ziekenhuizen en hun eerstelijns omgeving in 5 EU-landen. Interviewtranscripten werden landelijk op inductieve wijze geanalyseerd aan de hand van de gefundeerde-theoriebenadering. De landspecifieke bevindingen werden vervolgens vergeleken en in thema’s ondergebracht.

Resultaten

Uit de analyse kwamen 4 belangrijke thema’s naar voren: (a) een standaard-ontslaggesprek ontbrak vaak als gevolg van tijdgebrek en de primaire focus van zorgverleners op het verlenen van optimale zorg; (b) patiënten werden niet structureel betrokken bij het plannen van ontslag en het organiseren van nazorg; (c) patiëntspecifieke wensen en behoeften werden onvoldoende herkend en onjuist ingeschat; en (d) externe factoren, zoals druk op het vrijmaken van bedden en wisselende diensten van zorgverleners in het ziekenhuis, belemmerden een patiëntgericht ontslag.

Conclusie

De kwaliteit van het ontslagproces, en daarmee samenhangend de kans op onnodige, kostbare heropnames, werd grotendeels beïnvloed door de mate waarin zorgverleners rekening willen en kunnen houden met patiëntspecifieke wensen en behoeften. Een standaard-ontslaggesprek waarin patiënten worden gehoord en gecontroleerd op het begrijpen van verkregen informatie kan ervoor zorgen dat patiënten beter voorbereid worden ontslagen uit het ziekenhuis.

Auteursinformatie

Radboud Universitair Medisch Centrum, Scientific Institute for Quality of Healthcare (IQ healthcare), Nijmegen.

G. Hesselink, MA, MSc, gezondheidswetenschapper; dr. L. Schoonhoven, verplegingswetenschapper; prof.dr. M. Vernooij-Dassen, medisch socioloog; dr. H. Wollersheim, internist.

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in BMJ Qual Saf (2012;21: i39-49. doi: 10.1136/bmjqs-2012-001165) Suppl 1 door Hesselink G, Flink M, Olsson M, et al. en the European HANDOVER Research Collaborative met de titel ‘Are patients discharged with care? A qualitative study of perceptions and experiences of patients, relatives and care providers’. Afgedrukt met toestemming.

Contact G. Hesselink (G.Hesselink@iq.umcn.nl)

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: formulieren met belangenverklaring zijn beschikbaar bij dit artikel op www.ntvg.nl (zoeken op A6097; klik op ‘Belangenverstrengeling’). The Framework Programme of the European Commission verstrekte een beurs (subsidienummer: FP7-HEALTH-F2-2008-223409) aan het Scientific Institute for Quality of Healthcare (IQ healthcare) te Nijmegen, waar G. Hesselink, H. Wollersheim, L. Schoonhoven en M. Vernooij-Dassen werkzaam zijn, en vergoedde reiskosten.
Aanvaard op 13 maart 2013

Auteur Belangenverstrengeling
Gijs Hesselink ICMJE-formulier
Lisette Schoonhoven ICMJE-formulier
Myrra Vernooij-Dassen ICMJE-formulier
Hub Wollersheim ICMJE-formulier
Ontslag uit het ziekenhuis: kink in de keten
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties