Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Opsporing van het metabool syndroom door mensen zelf hun middelomtrek te laten meten*

Onderzoek
Corine den Engelsen
Maureen van den Donk
Kees J. Gorter
Philippe L. Salomé
Inge W.G. Bobbink
Guy E.H.M. Rutten
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1028
Abstract
Abstract
Sluiten
Detection of metabolic syndrome by self-measurement of waist circumference

Objective

Determination of both the feasibility and the result in terms of cardiovascular risk factors of self-measurement of waist circumference by apparently healthy people. We also investigated the prevalence of metabolic syndrome in a population of patients aged 20-69 years in IJsselstein, the Netherlands.

Design

Cross-sectional survey.

Methods

All patients aged 20-69 years in the care of a group of General Practitioners (GPs) in IJsselstein, the Netherlands, who were not known to have diabetes, hypertension or dyslipidaemia (n = 11,862), received a tape measure and instructions by mail with the request to measure their waist circumference. Those with an increased waist circumference (> 88 and > 102 cm for women and men, respectively) were invited to undergo investigations to determine whether they conformed to the NCEP ATP III criteria for metabolic syndrome. The prevalence of metabolic syndrome was determined by a combination of these results with file studies of those with already known risk factors for cardiac and vascular disease.

Results

The total response rate was 62%. The intraclass correlation between the waist circumference measured by the respondents and by the investigators was 0.80 (p < 0.05). 473 new cases of metabolic syndrome were detected among 1721 persons with an increased waist circumference on self-measurement, 40 % in people younger than 45 years. The total prevalence among those aged 20-69 years in IJsselstein was 15.5%. Only 39% of the people with the metabolic syndrome were already known to have risk factors.

Conclusions

A GP initiated screening system for metabolic syndrome, in which self-measurement of waist circumference was the first step, proved to be feasible and reliable. A substantial group of people aged less than 45 years and at increased cardiovascular risk were also detected using this method of population screening.

Samenvatting

Doel

Het bepalen van zowel de bruikbaarheid als de opbrengst in termen van cardiovasculaire risicofactoren van het zelf laten meten van de buikomvang door ogenschijnlijk gezonde mensen. Tevens onderzochten wij de prevalentie van het metabool syndroom in een patiëntenpopulatie van 20-69-jarigen in IJsselstein.

Opzet

Cross-sectionele screeningsstudie.

Methode

Alle patiënten van de Medische Maatschap IJsselstein van 20-69 jaar die niet bekend waren wegens diabetes mellitus, hypertensie of dyslipidemie (n = 11.862) kregen via de huisartsenpraktijk een meetlint met instructie opgestuurd met het verzoek hun middelomtrek te meten. Mensen met een verhoogde middelomtrek (> 88 of 102 cm voor vrouwen respectievelijk mannen) werden uitgenodigd voor onderzoek om vast te stellen of zij voldeden aan de NCEP-ATP-III-criteria voor het metabool syndroom. In combinatie met dossieronderzoek bij mensen die reeds bekend waren met risicofactoren voor hart- en vaatziekten werd de prevalentie van het metabool syndroom vastgesteld.

Resultaten

Het totale responspercentage bedroeg 62%. De intraklassecorrelatie tussen de waarde van de middelomtrek gemeten door de deelnemer en die gemeten door de onderzoeker was 0,80 (p < 0,05). Onder 1721 mensen met een zelfgemeten verhoogde middelomtrek werden 473 nieuwe gevallen van het metabool syndroom opgespoord. 40% van hen was jonger dan 45 jaar. De totale prevalentie bij mensen met een leeftijd van 20-69 jaar in IJsselstein was 15,5%. Van slechts 39% van de mensen met metabool syndroom was bekend dat zij risicofactoren hadden.

Conclusie

Een vanuit de huisartsenpraktijk opgezette screening op het metabool syndroom door als eerste stap mensen zelf thuis hun middelomtrek te laten meten, blijkt goed uitvoerbaar en betrouwbaar. Door deze vorm van populatiescreening wordt ook een aanzienlijke groep mensen jonger dan 45 jaar met een verhoogd cardiovasculair risico opgespoord.

Artikelinformatie
In print verschenen in
week 13 2010

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1028
Vakgebied
Interne vakken
Huisartsgeneeskunde
Hart en vaten
Auteursinformatie

* Dit artikel is gedeeltelijk gebaseerd op een publicatie in Preventive Medicine (2009;48:345-350) met als titel ‘Identifying people with metabolic syndrome in primary care by screening with a mailed tape measure. A survey of 14,000 people in the Netherlands’.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, divisie Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en EerstelijnsGeneeskunde, afd. Huisartsgeneeskunde, Utrecht.

Drs. C. den Engelsen, arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker; dr. M. van den Donk, epidemioloog; dr. K.J. Gorter, huisarts; dr. I.W.G. Bobbink, onderzoeker; prof.dr. G.E.H.M. Rutten, huisarts.

Huisartsenzorg IJsselstein, IJsselstein.

Drs. P.L. Salomé, huisarts.

Contact drs. C. den Engelsen (C.denEngelsen-2@umcutrecht.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: deze studie werd mogelijk gemaakt door een onvoorwaardelijke financiële bijdrage (‘unrestricted grant’) van het ‘Investigator Initiated Studies Program’ van MSD.
Aanvaard op 17 december 2009

Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Diabetes mellitus
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties